Op ongeveer 700km voor de kust van Chili ligt de eilandengroep Juan Fernandez. Wij bezoeken hiervan het meest toegankelijke eiland; Isla Robinson Crusoe. Dit is de plek waar Alexander Selkirk in 1704 voor ruim 4 jaar als cast away doorbracht en wiens verhaal daarna als bron van inspiratie heeft gediend voor het boek Robinson Crusoe.

Twee keer per week vliegt Aerocardal naar het eiland met een klein vliegtuigje. Samen met 4 andere passagiers vertrekken we vanaf Santiago en ruim 2 uur later zien we beneden ons de steile rotsen van het eiland uit de oceaan opdoemen. Het is een wonder dat er nog een landingsbaan past op het eiland maar bovenop de kliffen is hier een keurig vliegveldje aangelegd en met een paar schommelingen door de harde wind komen we ruimschoots voor het einde van de baan tot stilstand.

Van het vliegveld naar het enige dorpje op het eiland is geen weg (er gaat alleen een voetpad dat 6 uur lopen betekent) dus stappen we over in een bootje die ons in 1,5 uur varen naar de andere kant van het eiland brengt. De huizen liggen in de beschutting van de baai met aan de achterkant stijle groene pieken die honderden meters de lucht in gaan en waar continu wat wolken en mistflarden omheen hangen.

Robinson Crusoe heeft twee endemen: de Juan Fernandez Firecrown en de Juan Fernandez Tit-Tyrant. Hoe deze twee kleine vogels ooit de oversteek hebben gemaakt over 700km oceaan om zich hier te vestigen is iets waar we ons meerdere keren over verwonderen. In de ochtend klimmen we omhoog achter het dorp tot we ons midden tussen de oorspronkelijke planten en bomen van het eiland bevinden (het eiland heeft meer dan 200 endemische plantensoorten).

Hier vinden we best veel Tit-Tyrants en een aantal Juan Fernandez Firecrowns waaronder een baltsend paartje. Het bijzondere aan deze kolibrie is dat het mannetje en vrouwtje een totaal ander uiterlijk hebben waardoor men eerst dacht dat het twee verschillende soorten waren; het mannetje is helemaal oranje terwijl het vrouwtje een witte buik en staart, groene rug met blauw voorhoofd heeft.

De oceaan rondom het eiland is minstens zo interessant voor vogels als het land. Met een lokale bootbezitter hebben we de afspraak gemaakt voor een 4-uur durende pelagic. Op de eerste dag kan deze niet doorgaan vanwege de harde wind maar dag 2 is het zover; met een bak vol stinkende vis om de vogels te verleiden varen we de haven uit.

Vanuit de baai hebben we met de telescoop al gezien dat er veel zeevogels een stukje buiten de baai bogen en als we dichterbij komen is het minstens zo gaaf als we hadden gehoopt; het duurt niet lang voordat er tientallen Juan Fernandez Petrels met hoge snelheden vlak langs de boot scheren.

In de uren daarna blijven de aantallen vogels hoog en zien we ook grote groepen Pink-footed Shearwaters, verschillende Kermadec Petrels, 3 keer een De Filippi’s Petrel en tot wel 5 keer de kleinere White-bellied Storm Petrel die langs de boot komt dartelen. Met ook nog een aantal Black-browed Albatrosses en Giant Petrels was de tocht de (lichte) zeeziekte meer dan waard.

De laatste ochtend is het gelukkig ook rustig qua weer want het gebeurt regelmatig dat de vlucht vanwege weersomstandigheden met een dag of wat wordt vertraagd. Het komt ook voor de eilanders wel goed uit want vandaag is het eiland in de ban een minister die op deze dag naar het eiland komt en waardoor duidelijk van alles in gereedheid wordt gebracht en schoongemaakt. Het levert ons wat vertraging op voor onze terugvlucht maar ook weer mooi inkijkje in het leven van een kleine eiland gemeenschap (op Robinson Crusoe wonen ongeveer 700 mensen). Met een glimlach op ons gezicht verlaten we deze mooie plek.

Op de vlaktes van Patagonië is de wind nooit ver te zoeken. ‘s Morgens begint het vaak nog rustig maar gedurende de dag trekt het al snel aan tot stormachtige proporties. Niet ideaal voor het zoeken van vogels die zich in het wuivende gras bevinden. De groepen grazende Guanacos (verwanten van de lama) laten zich daarentegen wel makkelijk zien.

Vanuit de auto kun je met deze wind een stuk makkelijker zoeken dan lopend en rustig rijdend en scannend over verlaten dirt roads zien we verschillende Lesser Rheas (de Zuid-Amerikaanse versie van de struisvogel), White-bridled Finches, Tawny-throated Dotterels en een Rufous-chested Plover. Waar dit landschap voor mensen een flinke uitdaging is om te wonen zijn deze vogels hier duidelijk in hun element.

Na een bezoek aan Torres del Paine steken we de grens over naar Argentinië en nemen in El Calafate afscheid van Jan en Lia, maar niet voordat we een bezoek hebben gebracht aan de enorme gletsjer die hier uit de Andes het meer in komt zetten. De ijsmassa beweegt met 2 meter per dag waardoor er continu kleine en grote brokken afvallen die met een flinke klap het water in komen, een schouwspel wat niet snel gaat vervelen.

Van El Calafate is het nog ruim 1700 kilometer tot waar we de grens met Chili weer oversteken en dit gehele gebied rijden we door extreem lege en droge landschappen met de altijd aanwezige wind. Hier wonen maar weinig vogels en toch is dit de plek waar we op zoek gaan naar het broedgebied van de Hooded Grebe; een van de zeldzaamste futen ter wereld die in 1974 is ontdekt en op dit moment zwaar bedreigd is met uitsterven. Ze broeden op kleine meertjes op stenige hoogvlakte plateaus en onze hoop is gevestigd op het Strobel Plateau waar we van een aantal recente waarnemingen weten.

Van de hoofdweg slaan we een dirt road in en even later nog weer een smalle zijweg die steeds steniger wordt en het twee uur duurt om 50km af te leggen. De wind buldert tegen de auto als we op de plek komen wat het lopen en scannen van de meertjes niet makkelijk maakt. Pas bij de laatste bocht van het meer is het raak en zwemt er één sierlijke Hooded Grebe tussen de algemenere Silvery Grebes. Best ver weg maar met de telescoop goed te bekijken. Wat een opluchting, deze wilden we absoluut niet missen en de gedachte om nog op meer plekken op het plateau te gaan zoeken was niet heel aantrekkelijk.

Inmiddels zijn we weer in Chili, terug de warme zomer in waarbij de wind weer een aangenaam briesje te noemen is. Komende dagen rijden we verder naar het noorden naar Santiago om het rondje te eindigen waar we 2 maanden geleden begonnen.

Ushuaia is de meest zuidelijke stad van de wereld (volgens de Argentijnen), in de punt van Zuid-Amerika; hier eindigt de Pan-American highway (ruim 17 duizend kilometer vanuit Alaska) en vertrekken er in deze tijd van het jaar dagelijks meerdere boten naar Antartica. Bij het vliegveld halen we Jan en Lia op (de ouders van Rob) die ons de komende 10 dagen zullen vergezellen op een rondje door het zuidelijkste deel van Chili en Argentinië.

We starten in de bergen direct achter Ushuaia. Dit zijn de laatste kammen van de Andes waar op veel pieken het hele jaar door sneeuw ligt. De target is vandaag de White-bellied Seedsnipe; een zeldzame vogel die broedt op de mossige steenhellingen boven de boomgrens. Bij de Garibaldi Pas klimmen we omhoog tussen de bomen (het is even zoeken want er is hier geen pad) maar dan staan we in het juiste habitat. Met het team nu 4 man sterk kunnen we goed verspreiden en alle hellingen afzoeken. De vogels hebben zo’n goede schutkleur dat je ze pas van dichtbij opmerkt. Struinend door het enorme gebied wordt al snel duidelijk dat we een speld in een hooiberg zoeken. Op de valreep is het toch raak; alweer bijna terug bij bij de afdaling vinden we een adult met 2 jongen op een puinhelling, wat een geluk!

De dag daarna verkennen we de andere kant van Ushuaia met boottocht het Beagle kanaal op. Het is flink koud met harde wind maar we hebben ons warm aangekleed en terwijl de meeste toeristen warm binnen zitten genieten wij op het bovendek van de langszijlende albatrossen (Black-browed Albatross) en Southern Giant Storm-Petrels.

Na 2.5 uur varen komen we bij een eilandje in het kanaal dat helemaal vol staat met pinguïns: honderden Magellanic Penguïns met holen verspreid over de heuvel, een parmantige groep Gentoo Penguïns (de meest noordelijke populatie) en als hoogtepunt een paartje King Penguïns op het strand. Met hun statige figuur en het fel-geel met grijs en zwarte kleed is deze laatste toch wel een van de mooiste pinguïns die er is.

We vervolgen onze weg op Tierra del Fuego (Vuurland) naar de Chileense kant, wat veel meer uit heuvels en graslanden bestaat. Vanuit het kleine stadje Porvenir gaan we op zoek naar de Magellanic Plover, een op een plevier lijkende soort die leeft op kiezelstranden van de meren in het zuiden van Patagonië en die na onderzoek een totaal eigen familie bleek te zijn. Tijdens het struinen langs de oever zien we eerst een aantal andere soorten zoals de Cinnamon-bellied Ground-Tyrant, Patagonian Yellow-Finch en Short-billed Miner. Maar het duurt niet lang voor we ook een paartje Magellanic Plovers vinden die zich van erg dichtbij laten bekijken en heel mooi hun knalroze poten showen.

Inmiddels hebben we Tierra del Fuego weer verlaten en zijn we doorgereisd richting Torres del Paine, maar daarover meer in de volgende blog.

We zijn alweer ruim een maand in Argentinië en hebben het land nu van verschillende kanten leren kennen: zo kun je bij Parilla’s de Argentijnse kunsten van het vleesgrillen proeven, maar moet je niet verwachten dat je voor 20:00 terecht kan in een restaurant, koop je brood vaak per gewicht en is geld opnemen altijd een gedoe (lange rijen, pinautomaten die leeg zijn, variërende extra kosten etc). Maar bovenal is het een erg relaxt land waar mensen graag een praatje maken en de liefde voor voetbal nergens ontbreekt.

Vanuit Buenos Aires volgen we de kust richting het zuiden: Eerst bestaat het landschap vooral nog uit graslanden en natte moerassige stukken. Qua uitzicht is het een beetje saai maar we zijn erg blij als we op eerste kerstdag de zeer gewilde South American Painted-snipe vinden (zelfs 6 exemplaren die een klein stukje voor ons over de modder scharrelen).

De dagen daarna wordt het landschap steeds droger tot we op de uitgestrekte Patagonische steppen komen (anders dan ik vooraf dacht beginnen deze al halverwege Argentinië naar het zuiden). Dat ook de vogels en dieren nu niet meer subtropisch zijn maar al veel meer een link met Antarctische zuiden hebben merken we als we aankomen bij het Valdes Peninsula; een enorm schiereiland waar een rondje rijden meteen een rit van 250km over dirt roads is. Op verschillende plekken langs de kust zijn hier kolonies van zeeleeuwen en zeeolifanten en het is de enige plek ter wereld waar Orka’s regelmatig het strand op komen om met een verrassingsaanval een zeeleeuw van het strand te grijpen (helaas zien we dit niet maar een weekje voor ons bezoek waren er nog 10 orka’s gezien).

Bij een zeeleeuw kolonie vinden we een groepje Snowy Sheathbills (Zuidpoolkippen), langs de kustlijn vliegen Giant Petrels op en neer maar de leukste vogels zijn de Megallanic Penguins die hier in grote aantallen broeden – een pinguïn is altijd leuk (de website heet niet voor niets penguinbirding) maar deze laat zich ook nog eens uitgebreid van dichtbij bekijken.

Door een eindeloos leeg landschap rijden we de dagen daarna 2019 tegemoet en eindigen we in Rio Gallegos voor een klein Oud & Nieuw feestje op de hotelkamer (alles is verder dicht). Wat een jaar is het geweest! Een jaar waarin we allebei onze 5000ste soort ter wereld maar ook onze 6000ste soort zagen, een jaar met zoveel verschillende landen en avonturen dat we zelf af en toe de tel kwijt raken, en een jaar waarin we meer dan ooit gemerkt hebben wat een sterk team we samen zijn.

Gelukkig nieuwjaar en op naar alle avonturen van 2019!!